Het nieuwe schooljaar is alweer lekker op gang gekomen. Het is natuurlijk ideaal als kinderen daar goed voorbereid en met volle zin en concentratie aan beginnen. Alleen, in deze gekke tijd, is dat niet zo vanzelfsprekend. Het coronavirus is er nog steeds en dus hebben scholen de nodige maatregelen moeten nemen. Het is weer even wennen van de switch thuis-scholing naar 'gewoon' weer in de klas en er wordt veel gevraagd van de kinderen. Je kunt kinderen hierin ondersteunen op verschillende vlakken. Hiervoor geven we tips over voeding, suppletie en rustbrengers. Met de juiste voeding/suppletie kun je de hersenen en de verschillende cognitieve vaardigheden van kinderen, zoals concentratie en het verwerken en onthouden van informatie optimaliseren en ze beter in hun vel laten zitten.

• Voeding
• Suppletie
• Rustgevers

1. Voeding

Om fysiek en mentaal zo goed mogelijk te kunnen functioneren is het voor een kind belangrijk dat het al van jongs af aan zo gezond mogelijke leef- en eetgewoonten krijgt aangeleerd. Door een goed en gevarieerd aanbod van koolhydraten, eiwitten, vetten, vitamines, mineralen en spoorelementen kunnen organen en hun systemen, denk aan de hersenen, spijsvertering, het zenuwstelsel en de spieren, zich goed ontwikkelen en goed blijven functioneren en waardoor ze ook in een betere gemoedstoestand blijven. Voedingsmiddelen met een positieve invloed zijn o.a. verse (donkergroene) groenten, fruit, water, noten en zaden, vette vis en volle granen. Helaas is het huidige voedingspatroon van veel kinderen niet al te best. Het is niet in evenwicht en bevat te veel geraffineerde voedingsmiddelen en een tekort aan vezels, water, onverzadigde vetzuren en vitamines en mineralen. Een groot deel eet nog steeds te weinig groente, fruit en vis, drinkt te weinig water en eet vaak witbrood, calorierijke tussendoortjes en fast- en junkfood. Hierdoor ontstaan al op jonge leeftijd tekorten aan belangrijke voedingsstoffen die gevolgen hebben in de vorm van achterstand in fysieke en/of mentale ontwikkeling, zoals groeiachterstand, concentratie- en gedragsproblemen.

2. Suppletie

Voedingssuppletie kan, zelfs al op jonge leeftijd, een waardevolle aanvulling zijn op de voeding. Het aanvullen van tekorten kan ongemakken beperken of schade zelfs voor een groot deel herstellen.

Multivitamine

Fysiek en mentaal is een kind sterk in ontwikkeling. Bij deze ontwikkeling spelen veel vitamines en mineralen een rol. Vooral voor hen is een volledige aanvoer van vitaminen en mineralen dan ook belangrijk. Een multivitamine kan tekorten, ook bij een onvolwaardige voeding, voorkomen of aanvullen (en zorgen dat de ontwikkeling goed verloopt).

Vitamines

Vitamine C

Dat vitamine C als antioxidant helpt bij de weerstand van kinderen, is bekend. Maar vitamine C doet nog veel meer. Vitamine C kan helpen bij een betere uitscheiding van zware metalen (uit het milieu) en daardoor mogelijk gedragsverbetering geven. Ook zorgt vitamine C bij de afname en het sneller herstel van zowel fysieke als mentale symptomen van stress. Voedingsbron: fruit, groente en aardappels, met name koolsoorten, citrusvruchten, bessen, aardbeien en kiwi’s.

Mineralen

// IJzer

IJzer is als mineraal belangrijk voor de aanmaak van hemoglobine en voor de ontwikkeling van de hersenen van kinderen. Het is het meest voorkomende tekort bij kinderen. Door hun ontwikkeling is de behoefte verhoogd. IJzer kan de concentratie, aandacht, verwerkingssnelheid, het IQ en de algehele leerprestaties verhogen. Voedingsbron: donkergroene groenten, volle granen, noten, peulvruchten, vlees, vis en gevogelte.

// Magnesium

Magnesium ondersteunt de concentratie en het leervermogen. Het kan de communicatie tussen de hersencellen verbeteren en de hyperactiviteit verminderen. Een tekort aan magnesium onder kinderen komt steeds vaker voor, door het huidige voedingspatroon het feit dat kinderen veel meer prikkels binnen krijgen dan vroeger. Magnesium is namelijk ook nodig om geraffineerde stoffen af te voeren en door veel prikkels en stress wordt veel magnesium verbruikt. Voedingsbron: groene bladgroenten, noten, volle granen, peulvruchten, avocado’s, bananen, water, zeewier en algen.

// Zink

Zink speelt een rol in vele biochemische en fysiologische processen in de ontwikkeling van kinderen. Zink kan hyperactiviteit, impulsief gedrag en sociale problemen verminderen. Voedingsbron: volle granen, noten, schaal- en schelpdieren, vlees.

// Jodium

Jodium kennen we vooral als bouwstof voor het schildklierhormoon, maar is ook erg belangrijk voor de hersenen. Door het jodiumgehalte te verbeteren kunnen bepaalde hersenfuncties en cognitieve vaardigheden, zoals informatieverwerking, perceptueel redeneren, fijne motoriek en visuele probleemoplossing worden verbetert. Ook kan het zorgen voor betere prestaties en makkelijker leren. Wanneer je zwanger bent is het helemaal belangrijk voldoende jodium binnen te krijgen. Jodium kan namelijk direct invloed hebben op het IQ van het kind. Voedingsbronnen: vis, zeewier en algen.

Omega-3-vetzuren

Omega-3-vetzuren zijn meervoudige onverzadigde vetzuren die het lichaam van een kind nodig heeft. 60% van onze hersenmassa bestaat namelijk uit vet.  Een goede voorziening van de omega-3-vetzuren (EPA en vooral DHA) spelen dan ook een erg belangrijke rol bij de ontwikkeling en functie van de hersenen en fysieke gezondheid van kinderen. DHA is het belangrijkste bestanddeel in de celmembranen. De communicatie tussen zenuwcellen en de routes via neurotransmitters zijn voor een groot gedeelte afhankelijk van omega-3-vetzuren. Voor cognitieve vermogens en schoolprestaties zijn met name jonge kinderen die weinig omega-3-vetzuren binnen krijgen via de voeding en kinderen die een leerachterstand hebben gebaat bij het suppleren ervan. Bij oudere kinderen kan vooral het geheugen en de reactietijd van het geheugen verbeteren. Ook kan omega-3-voor gedragsverbetering zorgen bij kinderen. Voedingsbronnen: voor EPA en DHA, vette – niet gekweekte – vis, algensuppletie.

3. Rustbrengers

Meditatie

Meditatie kan gebruikt worden als concentratieoefening. Bij meditatie kan een kind leren de aandacht op één ding te richten. Een kind kan hierdoor veel rust ervaren en weet beter wat hij/zij denkt, voelt en wil.

Goede nachtrust

Dit merk je ook wel bij jezelf. Als je een nacht niet goed hebt geslapen, kun je je slecht concentreren. Je lichaam heeft een goede nachtrust nodig om op te laden en processen in het lichaam uit te voeren.

Beweging

Door te bewegen krijgen de hersenen meer bloed, en dus meer zuurstof en voedingsstoffen. Hierdoor wordt de concentratie en het leergeheugen verbetert en worden prikkels uit de omgeving teruggedrongen. Bovendien worden de stofjes dopamine en adrenaline verhoogt die zorgen voor de aanmaak van nieuwe zenuwcellen. Ook worden er meer verbindingen tussen de zenuwcellen gemaakt, waardoor de communicatie en geleiding makkelijker gaat. Door meer te bewegen worden voedingsstoffen ook beter opgenomen en de kans op overgewicht neemt af. En bovenal, door de aanmaak van de geluksstofjes dopamine en endorfine krijgen kinderen een fijn gevoel, kunnen ze beter slapen, hebben ze minder stress, voelen ze zich fitter en hebben ze meer zelfvertrouwen. Wil je graag advies voor jezelf of je kind? Wees welkom om in de winkel een van ons aan te spreken!

BRONNEN:

• Akhondzadeh S, Mohammadi MR, Khademi M: Zinc sulfate as an adjunct to methylphenidate for the treatment of attention deficit hyperactivity disorder in children: a double blind and randomized trial [ISRCTN64132371]; BMC Psychiatry 4:9, 2004.
• Bilici M et al.: Double-blind, placebo-controlled study of zinc sulfate in the treatment of attention deficit hyperactivity disorder; Progess in Neuro-psychopharmacology & Biological Psychiatry 28(1):181-190, 2004.
• Brody S, Preut R, Schommer K et al. A randomized controlled trial of high dose ascorbic acid for reduction of blood pressure, cortisol, and subjective responses to psychological stress. Psychopharmacology (Berl). 2002;159(3):319-24.
• Gajawat S, Sancheti G, Goyal PK. Vitamin C against concomitant exposure to heavy metal and radiation: a study on variations in hepatic cellular counts. Asian J Exp Sci. 2005;19(2):53-58.
• Gastaldi, Roberto, et al. "Iodine deficiency and its consequences for cognitive and psychomotor development of children." Italian Journal of Pediatrics, vol. 40, no. Suppl 1, 2014. Accessed 13 Sept. 2020.
• Gordon RC et al.: Iodine supplementation improves cognition in mildly iodine-deficient children; American Journal of Clinical Nutrition 90(5):1264-1271,2009.
• Gow RV, Hibbeln JR: Omega-3 fatty acid and nutrient deficits in adverse neurodevelopment and childhood behaviors; Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America 23(3):555-590, 2014.
• Gómez-Pinilla, F. Brain foods: the effects of nutrients on brain function. Nat Rev Neurosci 9(7):568-578, 2008
• Hartman, E., Greeff, J. de, Verburgh, L., Meijer, A., Fels, I.M.J. van der, Smith, J., … Visscher, C. (2015). Effecten van fysieke activiteit op cognitie en de hersenen van kinderen in het primair onderwijs. Groningen: Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).
• Haskell CF et al.: Cognitive and mood effects in healthy children during 12 weeks supplementation with multi-vitamin/minerals; British Journal of Nutrition 100(5):1086-1096, 2008.
• Hect JL et al.: Developmental variation in regional brain iron and its relation to cognitive functions in childhood; Developmental Cognitive Neuroscience 34:18-26, 2018.
• Königs A, Kiliaan AJ: Critical appraisal of omega-3 fatty acids in attention-deficit/hyperactivity disorder treatment; Neuropsychiatric Disease and Treatment 12:1869-1882, 2016.
• Kozielec T, Starobrat-Hermelin B: Assessment of magnesium levels in children with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD); Magnesium Research 10(2):143-148, 1997.
• Low M et al.: Effects of daily iron supplementation in primary-school-aged children: systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials; Canadian Medical Association Journal 185(17):E791-E802, 2013.
• Mensink GB et al.: Mapping low intake of micronutrients across Europe; British Journal of Nutrition 110(4):755-773, 2013.
• Montgomery P et al.: Low blood long chain omega-3 fatty acids in UK children are associated with poor cognitive performance and behavior: a cross-sectional analysis from the DOLAB study; PLoS One 8(6):e66697, 2013.
• Orthomolecular Medicine News Service. Vitamin supple- ments help protect children from heavy metals, reduce behavioral disorders. http://www.orthomolecular.org/resources/omns/v03n07.shtml
• Raine A et al.: Reduction in behavior problems with omega-3 supplementation in children aged 8-16 years: a randomized, double-blind, placebo-controlled, stratified, parallel-group trial; Journal of Child Psychology and Psychiatry, and Allied Disciplines 56(5):509-520, 2015.
• Richardson AJ et al.: Docosahexaenoic acid for reading, cognition and behavior in children aged 7-9 years: a randomized, controlled trial (the DOLAB Study); PLoS One 7(9):e43909, 2012
• Richardson AJ, Puri BK. A randomized double-blind, placebo-controlled study of the effects of supple- mentation with highly unsaturated fatty acids on ADHD- related symptoms in children with specific learning difficulties. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2002;26(2):233-9.
• Ryan AS, Nelson EB. Assessing the effect of doco- sahexaenoic acid on cognitive functions in healthy, preschool children: a randomized, placebo-controlled, double-blind study. Clin Pediatr (Phila). 2008;47(4):355- 62.
• Starobrat-Hermelin B, Kozielec T: The effects of magnesium physiological supplementation on hyperactivity in children with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD). Positive response to magnesium oral loading test; Magnesium Research 10(2):149-156, 1997.
• Stonehouse W: Does consumption of LC omega-3 PUFA enhance cognitive performance in healthy school-aged children and throughout adulthood? Evidence from clinical trials; Nutrients 6(7):2730-2758, 2014.
• Tseng PT et al.: Peripheral iron levels in children with attention-deficit hyperactivity disorder: a systematic review and meta-analysis; Scientific Report 8(1):788, 2018.
• Truijen, B: Nutriëntenbehoefte van kinderen (1); Tijdschrift voor Orthomoleculaire Geneeskunde 22(5):6-13, 2007.
• Wijnhoven M: Het belang van micronutriënten bij kinderen; Voedingswaarde 3:38-39, 2014.
• Zimmermann MB et al.: Iodine supplementation improves cognition in iodine-deficient schoolchildren in Albania: a randomized, controlled, double-blind study; American Journal of Clinical Nutrition 83(1):108-114, 2006.