Lekkere vetten die ook nog eens gezond zijn, kan dat echt? Jazeker! Gezonde vetten horen thuis in een verantwoorde leefstijl. Helemaal als je je bedenkt dat gezond vet belangrijk is, we kunnen niet zonder. Zo bestaat je brein voor 60% uit vet. Om alle weefsels en netwerken die hier zijn aangelegd in stand te houden, is het dus essentieel om elke dag genoeg gezonde vetten binnen te krijgen. Maar wat zijn dat dan precies, gezonde vetten? Daarover nemen we je mee in dit blog!
Gemakkelijk
Iedereen loopt wel eens met de gedachte rond om zijn of haar voedingspatroon te veranderen. Je hoort of leest verhalen van mensen die het roer (drastisch) hebben omgegooid omdat ze het bijvoorbeeld zat waren om laag in hun energie te zitten. Of omdat ze, bij een behoefte of wens om slanker te worden, maar niet konden afvallen. Of gewoon, omdat ze wat gezonder wilden gaan eten. Bij gezond eten hoort ook dat je gezonde vetten gaat eten. Gezond vet is echt onmisbaar voor je gezondheid en algehele vitaliteit. Gelukkig is het eten van gezond vet heel gemakkelijk te verwerken in je voedingspatroon. Je moet alleen even weten welke vetten!
Voeding en vetten
Goed, vetten zijn dus van fundamenteel belang voor onze gezondheid. Onze voeding kan veel soorten vetten bevatten die we vrij achteloos binnen krijgen. Denk aan vis en vlees, broodbeleg, bakproducten, sauzen, noten en andere hartige hapjes zoals koek, crackers of toast. Grote kans dat je deze voedingsproducten dagelijks gebruikt. Maar dit zijn juist de vetten die we beter links kunnen laten liggen. Dit zijn namelijk transvetten, vetten welke van oorsprong vloeibaar waren maar die in de fabriek zijn bewerkt om het (voorverpakte en vaak kant-en-klare) product langer houdbaar te laten zijn. Kunstmatig dus. En, het woord zegt het al, met kunstmatige producten heeft ons lijf uiteraard meer moeite dan met natuurlijke. Sterker nog, industriële voedingsproducten zijn behoorlijk ongezond. Dat geldt ook voor witmeelproducten zoals witte rijst, witbrood en witte pasta. Deze voedingsmiddelen hebben hetzelfde effect als suiker in je lichaam. Het wordt namelijk omgezet in vet. Wil je meer weten over transvetten? Lees dan Rineke’s blog ‘Transvetten en industriële vetten’. Ook schreef Rineke een heerlijk recept met een heel andere maar des te smakelijkere kijk op brood.

De effecten van transvetten
Transvet kan de bloedvetten ontregelen, waardoor het risico op hart- en vaatziekten toeneemt. Transvetten zijn ook in staat om insulineresistentie en diabetes aan te jagen. Het eten van transvet wordt ook in verband gebracht met het ontstaan van specifiek vet dat zich ophoopt bij de buik. Erg ongezond. Daarbij kan transvet zorgen voor het opvlammen van ontstekingsprocessen in ons lichaam. Hierdoor gaat de kwaliteit van de vaatwanden weer achteruit. *
Verzadigd versus onverzadigd
Verzadigd vet uit vlees, melk, roomboter en kokosolie is helemaal niet zo slecht voor ons als vaak gedacht. Maar, zoals eigenlijk met alles in het leven, gaat het om de balans. De balans tussen de mate van verzadigde en onverzadigde vetten die we binnenkrijgen. Te veel van het een en te weinig van het andere is niet ok en kan leiden tot bepaalde reacties van je lichaam. Terug naar de verzadigde en onverzadigde vetten. Deze zijn op te splitsen in enkelvoudig en meervoudig verzadigd vet die op hun beurt weer uit diverse omegagroepen bestaan. De welbekende omega 3, 6 en 9. Omega 3 en omega 6 zijn de meervoudig onverzadigde vetten. Denk aan vetten in visolie en lijnzaadolie. Omega 9 is een enkelvoudig onverzadigde vet. Hierbij moet je denken aan olijfolie. Welke vetten en hoeveel vet we binnenkrijgen, is belangrijk om te weten hoe effectief een omega-3-product in ons lichaam kan zijn.

Olie
Kokosolie. Heerlijk, deze enorm veelzijdige olie! Je kunt het in de keuken gebruiken in talloze gerechten maar ook in de badkamer als verzorgingsproduct. Kokosolie is een verzadigd vet en we horen je al denken dat deze dus helemaal niet zo ok is? Het tegendeel is waar, kokosolie is me er een. Deze alleskunner bevat zogenaamde middellange ketens vetzuren die in het lichaam direct worden gebruikt voor de productie van energie. Kokosolie doet het goed als bakproduct omdat de verzadigde vetten heel bestendig blijven als het verhit wordt. Dat is bijvoorbeeld bij een plantaardige olie als zonnebloemolie niet het geval. Wanneer deze olie wordt verhit, kan het schadelijk zijn omdat het juist onbestendig wordt. Zonnebloemolie krijgen we overigens ongemerkt heel veel binnen. Is wel een aandachtspuntje wat ons betreft, deze olie zit in heel veel producten verwerkt. Over kokosolie schreven we eerder al eens een blog.

Omega 3
De omega-3-vetten uit visolie zijn zogenaamde onverzadigde essentiële vetten. Deze vetten moet je via je voeding binnen krijgen, anders ontstaat een tekort aan deze vetzuren. Ons lichaam zit zeer ingenieus in elkaar en kan zo ontzettend veel. Meer dan we vaak denken. Alleen bij de aanmaak van sommige essentiële voedingsstoffen, haalt ons lichaam een mager zesje. Het kan het niet zelf, maar komt er wel. Met een beetje hulp. Omega 3 heeft veel gunstige effecten op je lichaam. Maar kan voor deze gunstige effecten wel wat hulp gebruiken en die hulp komt uit de hoek van andere vitaminen en mineralen. Er zijn dus meerdere voedingsaspecten die een rol spelen bij een goede omega 3 opname in ons lichaam. Als je omega 3 inneemt en andere (on)verzadigde (trans)vetten, suiker en witmeelproducten blijft eten, doet omega 3 niet veel voor je. Dat schreven we al, de omega 3 is dan voor aan groot deel al verbruikt. Ruil bovengenoemde ongezonde vetten in voor voeding dat rijk is aan magnesium, vitamine B6, zink, selenium, vitamine C en vitamine E. Weten waar deze voedingsstoffen in zitten? Bij het Voedingscentrum vind je handige overzichten.

Waarmee vergroot je de positieve effecten van omega 3?
Eet zoveel mogelijk onbewerkt voedsel direct van de oorspronkelijke bron. Begin eens met het maken van je eigen sausjes en kruidenmixen, mayonaise en ketchup. En, we kunnen het niet vaak genoeg zeggen, eet zo min mogelijk zonnebloemolierijke- en witmeelproducten en suiker. Eet meer vis en zeewier. Sushi bijvoorbeeld 😉 Met wel een kleine kanttekening bij het eten van vis. En dat zit zo. Vis dat in de supermarkt wordt verkocht, wordt in grote aantallen gekweekt. Deze vissen bevatten nog maar weinig omega-3-vetten omdat de vis geen goede voeding krijgt in de bassins waarin hij gekweekt wordt. Daarnaast hebben de vissen veel te weinig bewegingsruimte. Dit probleem ondervang je wanneer je biologische vis eet. Kijk dus goed waar je visolieproducten vandaan komen. Rineke schreef ook over visolie en omega 3 (visvrije) capsules, erg interessant! Andere plantaardige bronnen van goede vetzuren die een gezonde bijdrage kunnen leveren zijn nog lijnzaadolie, walnootolie, hennepzaadolie, koolzaadolie, noten en zaden en natuurlijk olijfolie. Dit zijn goede vetbronnen op plantaardige basis, maar alleen visolie en algenolie zijn rijk aan de essentiële onmisbare vetten.

Vitamine E
Vooral de omega 3-vetzuren uit vis en visolie kunnen snel oxideren in je lichaam. Zeker als er te weinig vitamine E in je voeding aanwezig is. Ook de omega 3- en 6-oliën in flesjes kunnen onder invloed van licht en zuurstof gemakkelijk oxideren. Zorg daarom voor meer vitamine E als je meer gezond vet gaat eten. Maar goed, wel gezond dus. Dat dit voorwaarde nummer 1 is, hoeven we jou natuurlijk niet te vertellen. Met op de voet gevolgd door voorwaarde nummer 2: een goede balans tussen voeding, ontspanning en beweging!
Over Rineke
Omdat Rineke Binorm heel leuk en Binorm Rineke net zo leuk vindt, schreven we gezamenlijk dit blog. En waarom Rineke Binorm zo fijn vindt? “Zutphen en omgeving is dé favoriete bestemming voor ons als we lekker willen fietsen. Zo mooi daar! Steevast wip ik dan ook even aan bij Binorm. Een winkel die ik al jaren ken en al jaren waardeer: mensen die veel passie voor hun werk hebben, waar veel kennis aanwezig is om klanten goed te informeren en waar ze een zeer gevarieerd assortiment hebben. Onze gedeelde passie is onze voorliefde voor eerlijke, gezonde producten. Met een eigen gezicht en een eigen (lokaal) verhaal. Ik kom gauw weer eens langs Binorm!” En wij zijn fan van Rineke omdat ze én de heerlijkste recepten maakt, fijne boeken schrijft én omdat ze zo’n goede en mooie kijk heeft op gezondheid waar wij ons volledig maar dan ook volledig in kunnen vinden! Neem zeker eens een kijkje op haar website.
Bron: ahealthylife.nl, voedingscentrum, Je Brein Vitaal (boek Rineke Dijkinga)